24 marca obchodzony jest Światowy Dzień Gruźlicy, to choroba bakteryjna wywoływana przez prątki gruźlicy (bakterie Mycobacterium tuberculosis). Bakteria ta rozmnaża się bardzo powoli, może przetrwać w organizmie w stanie „uśpienia” wiele lat.
Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w 2018 roku na gruźlicę zachorowało 10,0 mln osób na świecie, zapadalność wynosiła 132 na 100 000 ludności.
W Polsce w 2019 roku zarejestrowano 5321 zachorowań na gruźlicę, co oznacza 166 przypadków gruźlicy mniej niż w roku poprzednim (5487 zachorowań) i 2188 przypadków mniej w porównaniu z rokiem 2010.
Chorują głównie dorośli, a liczba zachorowań u dzieci – m.in. dzięki prowadzonym od lat skutecznym szczepieniom – jest znacznie mniejsza. Skuteczność leczenia i wykrywania gruźlicy jest coraz większa. Od 2000 r. udało się uratować przed zgonem z powodu gruźlicy 54 mln osób, a śmiertelność z powodu tej choroby zmniejszyła się w tym okresie o 42 %.
W jaki sposób stwierdza się gruźlicę?
- Test skórny
- Prześwietlenie klatki piersiowej
- Badania plwociny (flegmy)
- Badania krwi lub moczu.
Jak objawia się gruźlica?
Do objawów choroby należą:
- Gorączka i nocne poty
- Kaszel (utrzymujący się zwykle dłużej niż 3 tygodnie)
- Utrata wagi
- Krwioplucie (krew w plwocinach) w każdym momencie
- Gruźlica pozapłucna powodować może objawy ogólnoustrojowe i objawy zależne od miejsca choroby.
Jak dochodzi do zakażenia gruźlicą?
Źródłem zakażenia prątkiem gruźlicy jest najczęściej chory na gruźlicę prątkujący, czyli wydalający prątki poprzez drogi oddechowe. Gruźlica jest przenoszona drogą kropelkową podczas kaszlu, plucia czy kichania. Do infekcji dochodzi w przypadku długiego i bliskiego kontaktu z zakażoną osobą (rodziną, przyjaciółmi, współpracownikiem czy opiekunką do dzieci). Większość przypadków gruźlicy przestaje być zaraźliwa po około dwóch tygodniach leczenia
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia gruźlicą? Zachowując zasady bezpieczeństwa sanitarnego:
- Noś maseczki zakrywające nos i usta.
- Jeśli nie masz maseczki, to w czasie kaszlu i kichania zakrywaj nos i usta chusteczką jednorazową, bądź kichaj lub kaszl w zgięcie łokciowe.
- Odkrztuszaj z dala od innych do chusteczki jednorazowej, którą od razu wyrzuć do kosza.
- Podczas rozmowy unikaj mówienia prosto w twarz rozmówcy.
- Jeśli ktoś w Twoim otoczeniu kaszle, nie zasłaniając ust, odsuń się jak najdalej, odwróć głowę lub wyjdź do innego pomieszczenia.
- Upewnij się, że osoba opiekująca się twoim małym dzieckiem nie ma przewlekłego kaszlu lub innych niepokojących objawów.
- Często wietrz pomieszczenia, w których przebywasz z innymi osobami, jeśli to możliwe.
